8 วิธีตอบกลับคน Toxic

แบบไม่เสียศูนย์

เคยรู้สึกหมดพลังหลังจากคุยกับใครบางคนไหม? ทั้งที่เราไม่ได้ทำอะไรผิด แต่กลับรู้สึกผิดเฉยเลย บางครั้งก็พูดแทรกตลอด วิจารณ์แรงเกินไป แถมบางทียังทำให้เราสงสัยตัวเองอีกว่า เราแย่ขนาดนั้นเลยเหรอ? คนแบบนี้แหละที่เรียกว่า ‘คน Toxic’

แต่เดี๋ยวก่อน เราไม่จำเป็นต้องหนี ไม่ต้องปะทะ ไม่ต้องหัวร้อนใส่เขาด้วยซ้ำ เพราะจริง ๆ แล้ว เราสามารถรับมือกับคนแบบนี้ได้ด้วย ‘สติ’ และ ‘การวางขอบเขตที่ชัดเจน’

มาลองดู 8 สถานการณ์ตัวอย่าง ที่หลายคนน่าจะเคยเจอ พร้อมแนะวิธีตอบกลับแบบไม่เสียศูนย์

1. เมื่อเขาทำให้คุณรู้สึกผิด: คนแบบนี้มักพูดให้เรารู้สึกผิดกับสิ่งที่เราตัดสินใจ
อย่าพูดว่า “ฉันผิดเองแหละ”
ให้ลองพูดว่า “ฉันเข้าใจว่าคุณรู้สึกยังไง แต่ฉันก็มั่นใจกับสิ่งที่เลือกไปแล้วจริง ๆ” เพราะเราสามารถเห็นใจเขาได้โดยไม่ต้องยอมแบกรับความผิดไว้คนเดียว

2. เมื่อเขาลดค่าความรู้สึกของคุณ: ด้วยประโยคคลาสสิก “อย่าคิดมากเลย” หรือ “เรื่องแค่นี้เอง”
อย่าพูดว่า “หรือฉันคิดมากไปเอง”
ให้ลองพูดว่า “ความรู้สึกของฉันก็สำคัญเหมือนกัน อยากให้คุณเคารพมันด้วย” ความรู้สึกของเราไม่จำเป็นต้องรอให้ใครมายืนยันว่ามันสมเหตุสมผลหรือไม่

3. เมื่อเขาวิจารณ์คุณตลอด: กับบางคน ต่อให้คุณพยายามแค่ไหน ก็ไม่เคยพอดีในสายตาเขา
อย่าพูดว่า “ฉันมันไม่ดีพออยู่แล้ว”
ให้ลองพูดว่า “ถ้ามีคำแนะนำดี ๆ ฉันพร้อมฟังนะ แต่สิ่งที่คุณพูดตอนนี้มันไม่ได้ช่วยเลยจริง ๆ” อย่าปล่อยให้คำวิจารณ์ที่ไร้ค่ามาทำลายความมั่นใจของเรา

4. เมื่อเขาปัดความรับผิดชอบ: มีคนบางประเภทที่ทำให้เรารู้สึกว่า เราต้องรับผิดชอบชีวิตเขาทั้งหมด
อย่าพูดว่า “ไม่เป็นไร เดี๋ยวฉันจัดการเอง”
ให้ลองพูดว่า “ฉันเข้าใจว่าคุณลำบากนะ แต่เรื่องนี้คุณต้องเป็นคนจัดการเอง” เพราะการเห็นใจไม่เท่ากับการรับภาระทุกอย่างไว้กับตัวเอง

5. เมื่อเขาพยายามควบคุมคุณ: เขาอาจจะพยายามบอกว่า “เธอควรคิดแบบนี้นะ” หรือ “อย่าทำแบบนั้นสิ”
อย่าพูดว่า “แล้วแต่คุณเลย...”
ให้ลองพูดว่า “ฉันฟังอยู่นะ แต่ขอฉันตัดสินใจด้วยตัวเองดีกว่า” ชีวิตเรา เรามีสิทธิเลือกเอง

6. เมื่อเขามองโลกในแง่ร้ายเสมอ: ไม่ว่าจะเกิดอะไรขึ้น เขาจะหาเรื่องให้มันแย่กว่าเดิมเสมอ
อย่าพูดว่า “ใช่เลย ทุกอย่างมันแย่สุด ๆ”
ให้ลองพูดว่า “เรามาโฟกัสสิ่งที่ควบคุมได้ดีกว่า” บางทีแค่ไม่ร่วมวงดราม่า ก็ช่วยรักษาใจตัวเองไว้ได้เยอะ

7. เมื่อเขาทำให้คุณสงสัยตัวเอง (Gaslighting): คนประเภทนี้ชอบทำให้คุณเริ่มไม่มั่นใจว่า “หรือฉันจำผิด?”
อย่าพูดว่า “ฉันอาจจะคิดไปเองก็ได้”
ให้พูดว่า “นี่คือสิ่งที่ฉันเจอ และฉันก็รู้ว่ามันเกิดขึ้นจริง” อย่าปล่อยให้ใครมาบิดเบือนความจริงในแบบที่คุณรู้สึก

8. เมื่อเขาชอบพูดแทรก: บางคนไม่เคยรอให้คุณพูดจบ ก็สวนกลับมาตลอด
อย่าพูดว่า “โอเค คุณพูดก่อนเลย”
ให้พูดว่า “ขอฉันพูดให้จบก่อน แล้วคุณค่อยแชร์นะ” ด้วยน้ำเสียงสุภาพแต่ชัดเจน เพราะเสียงของคุณก็สำคัญไม่แพ้กัน

การอยู่ร่วมกับคน Toxic อาจไม่ใช่เรื่องง่าย แต่สิ่งที่เราควบคุมได้เสมอคือ วิธีการตอบสนองกลับไป ตั้งขอบเขตให้ชัด ใช้คำพูดด้วยสติ และอย่าลืมว่าความสงบของคุณ ไม่จำเป็นต้องแลกกับการถูกเข้าใจผิด

บางครั้งการไม่ตอบโต้ คือ การตอบกลับที่ดีที่สุด ลองนำไปปรับใช้ดูนะ